Een paar weken geleden zag ik de Avontuur / Thriller film "Sorcerer (1977)" van de recent overleden regisseur William Friedkin en ondanks dat die film me tegenviel, heb ik me toch nog gewaagd aan deze Misdaad / Thriller film van hem. Ik wilde de film eigenlijk maandagavond bekijken, maar omdat ik er iets mis was met de film, heb ik de dag erna een nieuwe versie gepindakaasd en die in de avond gekeken. De film is overigens gebaseerd op een legendarische drugsvangst in Amerika in 1962.
Wanneer Jimmy "Popeye" Doyle (Gene Hackman) en Buddy Russo (Roy Scheider), twee rechercheurs uit New York City, per toeval een bende drugssmokkelaars op het spoor komen, zijn zij vastbesloten om deze op te rollen. Maar wanneer één van de criminelen Doyle probeert te vermoorden, volgt de niet aflatende jacht van Doyle op het brein achter een groot drugstransport van Frankrijk naar New York.
Het is vooral de smerige en rauwe sfeer die opvalt in "The French Connection" en ook zit de film vol met achtervolgingen. De film opent in Marseille in Frankrijk, waar iemand wordt doodgeschoten, en daarna (na circa 3 minuten) bevinden we ons in Brooklyn van de Amerikaanse stad New York, waar we kennis maken met Jimmy "Popeye" Doyle en Buddy Russo, die undercover verkleed zijn als kerstman en hotdogverkoper, die in een bar vol met Afro-Amerikanen iemand oppakken en ondervragen en daarbij vraagt Doyle o.a. aan hem:
"Pulk je wel eens aan je tenen?"
En
"Hoe vaak pulk jij aan je tenen?"
En
"Je bent er geweest, hè? Je zat op je bed, hè? Schoenen en sokken uit en toen heb je aan je tenen gepulkt."
Dat zegt hij overigens tegen iedere Afro-Amerikaan en is natuurlijk racistisch. Nadat ze man ondervraagd hebben, besluiten ze om in de avond in een nachtclub iets te gaan drinken en daar valt Doyle een zekere Sal Boca (Tony Lo Bianco) op, een simpele kruimeldief die in de nachtclub is met zijn vrouw Angie (Arlene Farber) en andere personen, die opvallend veel geld uitgeeft en al snel wordt dan de connectie gelegd naar heroïne. Doyle en Russo besluiten daarna hen te achtervolgen en te laten afluisteren, waarna het verhaal eigenlijk echt begint.
Gedurende het verhaal zien we dus veel achtervolgingen (vooral te voet en met de auto) en die werden steeds fraai in beeld gebracht. Ook maken we kennis met veel verschillende personen zoals de Fransman Alain Charnier (Fernando Rey), het brein achter het drugstransport van Frankrijk naar New York, de Fransman Pierre Nicoli (Marcel Bozzuffi), die samenwerkt met Alain en die Doyle probeert te vermoorden, de welgestelde Fransman Henri Devereaux (Frédéric de Pasquale), die naar Amerika komt per boot en die een auto heeft meegenomen (waarin Heroïne verstopt zit), Joel Weinstock (Harold Gary), een Amerikaanse drugsdealer, Lou Boca, de criminele broer van Sal Boca, en FBI agent Bill Mulderig (Bill Hickman) waarmee Doyle en Russo moeten samenwerken van hun politiecommandant Walt Simonson (Eddie Egan).
Het verhaal weet opzicht te boeien en is soms een beetje komisch als Doyle en Russo weer eens een inval doen in een bar vol met Afro-Amerikanen en als Doyle met een vrouw (Maureen Mooney) op een fiets in bed duikt, waarbij ze hem dan met handboeien vastbindt (via één van zijn enkels) aan bed. Als Russo dan langskomt, zie we ook nog eventjes de billen van Maureen Mooney. Het hoogtepunt van de film volgt na circa 65 minuten, als we een fraaie en spectaculaire gefilmde achtervolgingsscène tussen Doyle en Pierre Nicoli, die Doyle probeerde dood te schieten (wat niet lukt, maar hij schiet wel een vrouw achter een kinderwagen dood), te zien krijgen.
Pierre probeert Doyle dan van zich af te schudden en springt op de metro. Maar dan kent hij Doyle niet, want die laat zich niet afschudden. Doyle neemt dan een auto in beslag, duwt het gaspedaal naar beneden en rijdt achter de metro aan. Intussen zoeft hij zigzaggend door het verkeer, ternauwernood tegenliggers vermijdend (wat overigens niet altijd lukt). Ondertussen zien we hoe Pierre in de metro twee personen (waaronder een politieagent) doodschiet en de metrobestuurder onder schot houdt, die op een gegeven moment onwel wordt, waardoor de metro geen bestuurder meer heeft. Regisseur William Friedkin schakelt daarbij behendig van perspectief en verliest nooit de snelheid van de scène, waardoor het continu in een hogedrukpan zit.
Alles voor die scène is in principe spanningsopbouw en alles erna is de ontlading. Als de metro uiteindelijk op harde wijze tot stilstand komt, stapt Pierre wankelend uit en komt hij Doyle tegen op de trap, die hem wankelend aan het opwachten is. Wapens worden getrokken en kogels afgevuurd en Pierre is dan dood. Daarna zit Doyle met verbeten kop achter Alain aan en zijn missie om hem te pakken ontwikkelt zich tot obsessie waarmee hij zowel zichzelf als zijn collega’s in gevaar brengt. Maar Doyle wil van geen wijken weten. Dat kan hij gewoonweg niet. Dit is zijn werk, zijn plicht. Als hij niet de straten van New York schoonhoudt, wie dan wel?
"The French Connection" vindt zijn einde in een donkere, natte, verlaten soort van fabriekshal waar Alain en andere personen, zoals Sal Boca en Lou Boca, zich schuil zou houden en waar de politie hen wilt inrekenen (die zijn inmiddels te weten gekomen dat er heroïne verstopt zit in de auto van Fransman Henri Devereaux). Lukt het Doyle de kwelgeest in te rekenen? Of trekt hij direct zijn wapen als hij Alain ziet staan? Is hij nog wel in staat om rationeel te handelen, na alle misère die hij te verduren heeft gehad? Het is geen conclusie voor kijkers die keurige afrondingen uit Hollywood zijn gewend. Want op het einde volgt nog een vuurgevecht tussen de criminelen en de politie (waarbij o.a Sal Boca wordt doodgeschoten door Russo en Doyle schiet per ongeluk FBI agent Bill Mulderig dood, waarvan hij dacht dat het Alain was) en in de laatste minuut zegt Doyle:
"The son of a bitch is here. I saw him. I'm gonna get him."
Waarna we Doyle zien lopen naar een ruimte en als hij uit beeld is horen we nog een geweerschot, waarna de film is afgelopen na circa 100 minuten en we nog via tekst het onderstaande te weten komen:
Joel Weinstock werd vrijgelaten wegens gebrek aan bewijs.
Angie Boca kreeg een voorwaardelijke straf.
Lou Boca, schuldig aan drugsbezit, gereduceerde straf.
Henri Devereaux, medeplichtigheid bewezen, zat vier jaar uit.
Alain Charnier werd nooit gepakt, hij zou in Frankrijk wonen.
Doyle en Russo moesten weg bij narcotica en zijn overgeplaatst.
Oftewel Doyle heeft Alain nooit te pakken gekregen.
Wat deze film vooral goed maakt, is het goede acteerwerk. Met name de jonge Gene Hackman is uitstekend op dreef als de bikkelharde, gemene, racistische doorzetter Jimmy "Popeye" Doyle. Hij is misschien een slecht mens is, maar wel een fantastische politieman. Geheel terecht dat de vertolking van Gene Hackman beloond werd met een Oscar. Maar ook de rest van de cast levert puike prestaties af, waaronder natuurlijk ook Roy Scheider, oftewel mister "Jaws".
Hoewel de film inmiddels al meer dan 50 jaar oud is (komt uit een goed jaar 😉 ), is "The French Connection" een ongeëvenaard robuuste Misdaad / Thriller film met een briljante Gene Hackman. De film verdient ook volledig terecht het predicaat "klassieker", maar er zullen ongetwijfeld moderne filmliefhebbers zijn aan wie dit niet besteed is.
